Π’Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ (ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π°)
Π’ΠΎΡ ΡΠ°ΠΊΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΡΠΌΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠΎΡΠΎΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄Ρ, Π½ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ, Π° Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈ ΠΆΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ, ΡΠΎΠΆΠ΅ Π±ΡΠ» ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΈ — ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠ° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°. Π₯Π»ΠΎΡΠΎΠΏΠ»Π°ΡΡ — ΡΡΠΎ Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ°, ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° ΠΊΡΠ°Ρ ΠΌΠ°Π»Π° ΠΈ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠΎΠ². ΠΡΠΎ Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½Π°Ρ, ΠΏΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ «ΡΠ°Π±ΡΠΈΠΊΠ°», ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Π°Ρ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ Π²ΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Ρ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
Π’Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ (ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π°) (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π‘ΠΈΠ½ΡΠ΅Π· ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π‘Π2 (Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΠ° ΠΈ ΡΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ°) ΡΠΎΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² Ρ Π»ΠΎΡΠΎΠΏΠ»Π°ΡΡΠ°Ρ . ΠΠ’Π€ ΠΈ ΠΠΠΠ€? Π, ΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΠΌΡΠ΅ ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ, ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ Π² ΡΠΈΠ»Π°ΠΊΠΎΠΈΠ΄Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π°Ρ , ΡΠ»ΡΠΆΠ°Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠΌ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ².
ΠΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π‘Π2 Π΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π° Π‘Π2. Π Ρ ΠΎΠ΄Π΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠ° Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ· ΡΠ²ΡΠ·Π΅ΠΉ Π‘-Π Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ Π½Π° ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Π‘-Π, Π‘-Π‘ ΠΈ Π-Π. ΠΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· ΡΡΠ΄Π° ΡΡΠ°ΠΏΠΎΠ², ΡΠ°ΡΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ (15 ΠΈΠ»ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅) ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ ΡΠΈΠΊΠ». ΠΡΠΎΡ ΡΠΈΠΊΠ» Π±ΡΠ» ΠΎΡΠΊΡΡΡ Π² 1953 Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠΎΠΌ Π. ΠΠ°Π»Π²ΠΈΠ½ΠΎΠΌ ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΎΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ. ΠΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π² Π² ΡΠ²ΠΎΠΈΡ ΠΎΠΏΡΡΠ°Ρ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ (ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ) ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠ° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏ, ΡΡΠΈ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΈΡΡ ΠΏΡΡΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π² ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π΅ΠΌΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΡ . Π 1961 ΠΠ°Π»Π²ΠΈΠ½ Π±ΡΠ» ΡΠ΄ΠΎΡΡΠΎΠ΅Π½ Π·Π° ΡΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΠΎΠ±Π΅Π»Π΅Π²ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠ΅ΠΌΠΈΠΈ ΠΏΠΎ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ.
Π ΡΠΈΠΊΠ»Π΅ ΠΠ°Π»Π²ΠΈΠ½Π° ΡΡΠ°ΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°Ρ ΠΎΡ ΡΡΠ΅Ρ Π΄ΠΎ ΡΠ΅ΠΌΠΈ. ΠΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΡ ΡΠΈΠΊΠ»Π°, Π·Π° ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΡ, Ρ. Π΅. ΡΠ°Ρ Π°ΡΠ°, Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΈΠ»ΠΈ Π΄Π²Π΅ ΠΠ-Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π·Π°ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½Ρ Π½Π° ΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ (-ΠΠ Π3Π-). ΠΡΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 3-ΡΠΎΡΡΠΎΠ³Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ½ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° (Π€ΠΠ; 3-ΡΠΎΡΡΠΎΠ³Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°Ρ), ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠ°Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΡΠ°Ρ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ. ΠΠ½Π° ΡΡ ΠΎΠ΄Π½Π° Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ ΡΡΠ΅Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠΎΠΌ (Π³Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΠΌ), Π½ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡ Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ O=C-O-, Ρ. Π΅. ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· Π΅Π΅ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΡΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠΌΠΈ.
ΠΠ°ΡΠ°ΡΡ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠΊΠ»Π° ΡΠ΄ΠΎΠ±Π½ΠΎ Ρ ΡΠΈΠ±ΡΠ»ΠΎΠ·ΠΎΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ°, ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΏΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° (C5). ΠΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΠΉΡΡ Π² ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΠΈ ΠΠ’Π€ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΡΠΈΠ±ΡΠ»ΠΎΠ·ΠΎΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΠΌ, ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°Ρ Π΅Π³ΠΎ Π² ΡΠΈΠ±ΡΠ»ΠΎΠ·ΠΎΠ΄ΠΈΡΠΎΡΡΠ°Ρ. ΠΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ½Π°Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° ΠΏΡΠΈΠ΄Π°Π΅Ρ ΡΠΈΠ±ΡΠ»ΠΎΠ·ΠΎΠ΄ΠΈΡΠΎΡΡΠ°ΡΡ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ Π½Π΅ΡΠ΅Ρ Π² ΡΠ΅Π±Π΅ ΡΠ°ΡΡΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ, Π·Π°ΠΏΠ°ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅ ΠΠ’Π€. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠ΅Π½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠ²Π°ΡΡ Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π° Ρ ΡΠΈΠ±ΡΠ»ΠΎΠ·ΠΎΠ΄ΠΈΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ° ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π΅Π΅. ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΡΠΎΡ C5-ΡΠ°Ρ Π°Ρ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠ΅Ρ CO2 Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π΅ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π½Π΅ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΠΎ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ΄Ρ ΡΠ°ΡΠΏΠ°Π΄Π°Π΅ΡΡΡ Π½Π° Π΄Π²Π° ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° — Π΄Π²Π΅ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π€ΠΠ. ΠΡΠ»ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Ρ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°Ρ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠΎΠ², ΡΠΎ ΡΡΠΎΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΠΏ ΡΠΈΠΊΠ»Π°, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΈΡ (Π°ΡΡΠΈΠΌΠΈΠ»ΡΡΠΈΡ) CO2, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ:
Π€Π΅ΡΠΌΠ΅Π½Ρ, ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡΡΠΈΠΉ ΡΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΈΡ CO2 (ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠΊΡΠΈΠ»Π°Π·Π°), ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π² Ρ Π»ΠΎΡΠΎΠΏΠ»Π°ΡΡΠ°Ρ Π² ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π°Ρ (ΡΠ²ΡΡΠ΅ 16% ΠΎΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΡ Π² Π½ΠΈΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠ°); ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Ρ ΠΎΠ³ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π·Π΅Π»Π΅Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΎΠ½, Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΌΡΠΌ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Π½ΡΠΌ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠΌ Π² Π±ΠΈΠΎΡΡΠ΅ΡΠ΅. Π‘Π»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΉ ΡΡΠ°ΠΏ ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ Π΄Π²Π΅ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π€ΠΠ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΈΠ΅ΡΡ Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄Π°Ρ Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΠΠΠΠ€? Π Π΄ΠΎ ΡΡΠ΅Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ° (ΡΡΠΈΠΎΠ·ΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ°). ΠΡΠΎ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠ° Π΄Π²ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π€ΠΠ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΈ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ ΠΠ’Π€, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΠ½Π°Π±Π΄ΠΈΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠΈΡΡ Π΅Π΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡ. ΠΠ°Π΄Π°ΡΡ ΡΡΡ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ΅Ρ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π²ΡΡ ΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΠΠ’Π€ Π½Π° ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°), Ρ. Π΅. Π€ΠΠ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π΄ΠΈΡΠΎΡΡΠΎΠ³Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ.
ΠΠ°ΠΊ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΠΠΠ€Π§Π ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π°Π΅Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ Π°ΡΠΎΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΏΠ»ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ (ΡΡΠΎ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΠΎ Π΄Π²ΡΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌ ΠΏΠ»ΡΡ ΠΈΠΎΠ½ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, Π+), ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ Π‘-Π ΡΠ°Π·ΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠΉ Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² Π½Π΅ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΎΡΡΠ°Ρ, HPO42-, Π° ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΡΠ½Π°Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° O=C-OΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π°Π»ΡΠ΄Π΅Π³ΠΈΠ΄Π½ΡΡ O=C-H. ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΡΡ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½Π° Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ° ΡΠ°Ρ Π°ΡΠΎΠ². Π ΠΈΡΠΎΠ³Π΅ Π€ΠΠ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠΈ ΠΠ’Π€ ΠΈ ΠΠΠΠ€? Π Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π΄ΠΎ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ° (ΡΡΠΈΠΎΠ·ΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ°).
ΠΠ΅ΡΡ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½Π½ΡΠΉ Π²ΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ:
- 1) Π ΠΈΠ±ΡΠ»ΠΎΠ·ΠΎΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΡΡΠ°Ρ + ΠΠ’Π€? Π ΠΈΠ±ΡΠ»ΠΎΠ·ΠΎΠ΄ΠΈΡΠΎΡΡΠ°Ρ + ΠΠΠ€
- 2) Π ΠΈΠ±ΡΠ»ΠΎΠ·ΠΎΠ΄ΠΈΡΠΎΡΡΠ°Ρ + Π‘Π2? ΠΠ΅ΡΡΠΎΠΉΠΊΠΎΠ΅ Π‘6-ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅
- 3) ΠΠ΅ΡΡΠΎΠΉΠΊΠΎΠ΅ Π‘6-ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ + Π2Π? 2 Π€ΠΠ
- 4) Π€ΠΠ + ΠΠ’Π€ + ΠΠΠΠ€? Π? ΠΠΠ€ + H2PO42- + Π’ΡΠΈΠΎΠ·ΠΎΡΠΎΡΡΠ°Ρ (Π‘3).
ΠΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠΌ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ 1−4 ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ· ΡΠΈΠ±ΡΠ»ΠΎΠ·ΠΎΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ° ΠΈ Π‘Π2 Π΄Π²ΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΡΡΠΈΠΎΠ·ΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ° (Π‘3) Ρ Π·Π°ΡΡΠ°ΡΠΎΠΉ Π΄Π²ΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΠΠΠΠ€? Π ΠΈ ΡΡΠ΅Ρ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΠΠ’Π€. ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π² ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ Π²Π΅ΡΡ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΠΈ — Π² ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΠΠ’Π€ ΠΈ ΠΠΠΠ€? Π — Π² ΡΠΈΠΊΠ» Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°. Π Π°Π·ΡΠΌΠ΅Π΅ΡΡΡ, ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠ²Π°Ρ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Π° Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΡΠΈ ΠΊΠΎΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΠ° ΠΈ ΡΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ° ΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π€ΠΠ ΠΈ ΡΡΠΈΠΎΠ·ΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ°, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΠΌΡΡ Π² ΡΠΈΠΊΠ»Π΅, Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° — ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄Ρ, Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ ΠΈ ΠΆΠΈΡΡ.
ΠΠ½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΡ ΡΡΠ°ΠΏΠΎΠ² ΡΠΈΠΊΠ»Π° ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΊ ΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΊ ΡΠ΅Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΡΡΠΈΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΠΈΠ±ΡΠ»ΠΎΠ·ΠΎΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ°, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΎΠ±Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠΊΠ»Π°. ΠΡΡ ΡΠ°ΡΡΡ ΡΠΈΠΊΠ»Π° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ Π² ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅:
ΡΡΠΎ Π΄Π°Π΅Ρ Π² ΡΡΠΌΠΌΠ΅ 5Π‘3? 3Π‘5. Π’ΡΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΡΠΈΠ±ΡΠ»ΠΎΠ·ΠΎΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ°, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΈΠ· ΠΏΡΡΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΡΡΠΈΠΎΠ·ΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ°, ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΡΡ — ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ CO2 (ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ) ΠΈ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ — Π² ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΡΡΠΈΠΎΠ·ΠΎΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ°.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡΠ° ΡΠΈΠΊΠ»Π° ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π° Π΄ΠΈΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΡΠΎΡΡΠ°Π² ΡΡΠ΅Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ; ΡΡΠΈ ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡΠ° ΡΠΈΠΊΠ»Π° ΡΡΠΌΠΌΠ°ΡΠ½ΠΎ Π΄Π°ΡΡ Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ, Π° Π΄Π»Ρ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠ° (Π³Π»ΡΠΊΠΎΠ·Ρ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΡΠΊΡΠΎΠ·Ρ) Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡ Π΄Π²Π΅ ΡΡΠ΅Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΠΈ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ 6 ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ² ΡΠΈΠΊΠ»Π°. ΠΡΠΈΡΠΎΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΠΈΠΊΠ» ΠΎΡΠ΄Π°Π΅Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΠΌ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠ°, ΠΆΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΈ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ, Ρ. Π΅. «ΡΡΡΠΎΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π±Π»ΠΎΠΊΠΈ» ΠΊΡΠ°Ρ ΠΌΠ°Π»Π°, ΠΆΠΈΡΠΎΠ² ΠΈ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ².
Π’ΠΎΡ ΡΠ°ΠΊΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΡΠΌΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠΎΡΠΎΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄Ρ, Π½ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ, Π° Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈ ΠΆΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ, ΡΠΎΠΆΠ΅ Π±ΡΠ» ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΈ — ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠ° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°. Π₯Π»ΠΎΡΠΎΠΏΠ»Π°ΡΡ — ΡΡΠΎ Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ°, ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° ΠΊΡΠ°Ρ ΠΌΠ°Π»Π° ΠΈ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠΎΠ². ΠΡΠΎ Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½Π°Ρ, ΠΏΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ «ΡΠ°Π±ΡΠΈΠΊΠ°», ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Π°Ρ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ Π²ΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Ρ, ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π° ΠΎΠ½Π° ΡΠ°ΠΌΠ°, Π½ΠΎ ΠΈ ΡΠ½Π°Π±ΠΆΠ°ΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠ΅ ΠΎΡΠ³Π°Π½Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠΎΡΠΎΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° Π½Π΅ Π²Π΅Π΄ΡΡ.