ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ Π·Π°ΡΠΈΡΡ ΠΎΡ Π½Π΅Π΅
Π Π΄Π²Π° Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½Π° Π½Π°Π»ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎ 5 ΠΌΠ» 3 _Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° NaCl, Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΠ»ΠΈ Π² ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΠ°ΠΏΠ΅Π»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π3Fe (CN)6 (ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠ° Π½Π° ΠΈΠΎΠ½Ρ Fe2+). ΠΠΏΡΡΡΠΈΠ»ΠΈ Π² ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½ ΠΊΡΡΠΎΡΠ΅ΠΊ ΠΎΡΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π°, Π° Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ — Π»ΡΠΆΠ΅Π½ΠΎΠ³ΠΎ, ΠΏΡΠ΅Π΄Π²Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π² Π½Π° ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΠ°ΠΏΠΈΠ½Ρ. Π ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½Π΅ Ρ ΠΎΡΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎΠΌ Π½Π΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ. Π ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½Π΅ Ρ Π»ΡΠΆΠ΅Π½ΡΠΌ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ Π·Π°ΡΠΈΡΡ ΠΎΡ Π½Π΅Π΅ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ΅Π»ΠΎΡΡΡΡΠΊΠΈΠΉ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅Ρ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΈΠΊΠΈ ΠΠ°ΡΠ΅Π΄ΡΠ° Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ
ΠΡΡΠ΅Ρ ΠΏΠΎ Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ № 4 «ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ Π·Π°ΡΠΈΡΡ ΠΎΡ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΈ»
ΠΠΈΠ½ΡΠΊ 2010
Π¦Π΅Π»Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ: Π½Π° ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°Ρ ΠΎΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌΠΈΡΡΡΡ Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌΠΈ Π²ΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°ΠΌΠΈ Π·Π°ΡΠΈΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΎΡ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΈ.
1. ΠΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ, Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΠ°Ρ ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ Π΄Π²ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅
1.1 Π₯ΠΎΠ΄ ΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΡΠ°
Π ΡΡΠ΅ΠΊΠ»ΡΠ½Π½ΡΡ ΡΡΡΠ±ΠΊΡ, ΡΠΎΠ³Π½ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠ³Π»ΠΎΠΌ, ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠ»ΠΈ Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»Ρ ΡΠΈΠ½ΠΊΠ° ΠΈ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΠ»ΠΈ 3−4 ΠΌΠ» 0,01 Π½ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° H2SO4. ΠΠ° ΡΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»Π΅ Π½Π°ΡΠ°Π» Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄.
Zn + H2SO4 = ZnSO4 + H2
ΠΠ°ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΡΠΊΡ ΠΌΠ΅Π΄ΠΈ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ½Π° Π½Π΅ ΠΊΠ°ΡΠ°Π»Π°ΡΡ Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»Ρ ΡΠΈΠ½ΠΊΠ°. Π Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π½Π΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΠΌ, Ρ.ΠΊ. ΠΌΠ΅Π΄Ρ Π½Π΅Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π» ΠΈ Ρ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ Π½Π΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ. ΠΡΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ ΡΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»Ρ ΠΈ ΠΌΠ΅Π΄Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΡΠΊΠΈ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΠΌ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π³Π°Π·Π° Π½Π° ΠΌΠ΅Π΄ΠΈ.
1.2 Π Π°ΡΡΠ΅Ρ, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π΄Π°Π½Π½ΡΡ
ΠΡΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ ΠΌΠ΅Π΄ΠΈ ΠΈ ΡΠΈΠ½ΠΊΠ° Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ·Π°ΠΌΠΊΠ½ΡΡΡΠΉ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΏΠΎ ΡΠΈΠΏΡ ΠΠΎΠ»ΡΡΠ°, Π³Π΄Π΅ Π°Π½ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΈΠ½ΠΊ (Ρ0Zn|Zn2+ < Ρ0Cu|Cu2+), Π° ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ — ΠΌΠ΅Π΄Ρ. ΠΠ° Π°Π½ΠΎΠ΄Π΅ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ (ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅) ΡΠΈΠ½ΠΊΠ°, Π° Π½Π° ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄Π΅ — Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°.
ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΡ Π΅ΠΌΠ° ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ·Π°ΠΌΠΊΠ½ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°
(-) Zn | H2SO4, H2O | Cu (+)
A: Zn — 2e = Zn2+
K: 2H+ + 2e = H2
Π¦ΠΈΠ½ΠΊ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ΄ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ. ΠΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ ΠΌΠ΅Π΄ΠΈ Π² Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ Π½Π΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½Π°, Ρ.ΠΊ. ΠΌΠ΅Π΄Ρ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ, Π° Π½Π° ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄Π΅ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΈΠ· ΠΎΠΊΡΡΠΆΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠ΅Π΄Ρ.
ΠΡΠ²ΠΎΠ΄: ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π° Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΠΊΡΠ° Π΄Π²ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°, ΠΈΠ·-Π·Π° ΡΠ΅Π³ΠΎ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ·Π°ΠΌΠΊΠ½ΡΡΡΠΉ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ, Π½Π° Π°Π½ΠΎΠ΄Π΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°.
2. ΠΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ, Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΠ°Ρ ΠΏΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΎΠΏΠ°Ρ
2.1 Π₯ΠΎΠ΄ ΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΡΠ°
ΠΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠ»ΠΈ Π² ΠΏΡΠΎΠ±ΠΈΡΠΊΡ Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»Ρ ΡΠΈΠ½ΠΊΠ°, Π½Π°Π»ΠΈΠ»ΠΈ 3 ΠΌΠ» ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° H2SO4 ΠΈ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΠ» Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΠ°ΠΏΠ΅Π»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΡΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ° ΠΌΠ΅Π΄ΠΈ CuSO4. ΠΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠΈΠ½ΠΊΠ° Π½Π°ΡΠ°Π»Π° ΡΠ΅ΠΌΠ½Π΅ΡΡ, Π° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡ ΡΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ° ΠΌΠ΅Π΄ΠΈ CuSO4 ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ.
2.2 Π Π°ΡΡΠ΅Ρ, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π΄Π°Π½Π½ΡΡ
Π Ρ ΠΎΠ΄Π΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π½Π° ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΈΠ½ΠΊΠ° Π½Π°ΡΠ°Π»Π° Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ ΠΌΠ΅Π΄Ρ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΡΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ° ΠΌΠ΅Π΄ΠΈ CuSO4. Π ΠΌΠ΅ΡΡΠ°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΠΊΡΠ° Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΠΈΠ²ΡΠΈΠΉΡΡ ΠΌΠ΅Π΄ΠΈ ΠΈ Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»Ρ ΡΠΈΠ½ΠΊΠ° Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², Π³Π΄Π΅ Π°Π½ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΈΠ½ΠΊ (Ρ0Zn|Zn2+ < Ρ0Cu|Cu2+), Π° ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ — ΠΌΠ΅Π΄Ρ.
(1) Zn + H2SO4 = ZnSO4 + H2
Zn + 2H+ = Zn2+ + H2
Π²-Π»Ρ (-0,76 Π) ΠΎ-Π»Ρ (0 Π)
Π1 = Ρ0ΠΎ-Π»Ρ — Ρ0Π²-Π»Ρ = 0 + 0,76 = 0,76 Π
(2) Zn + CuSO4 = ZnSO4 + Cu
Zn + Cu2+ = Zn2+ + Cu
Π²-Π»Ρ (-0,76 Π) ΠΎ-Π»Ρ (+0,34 Π) Π2 = Ρ0ΠΎ-Π»Ρ — Ρ0Π²-Π»Ρ = 0,34 + 0,76 = 1,1 Π Π’.ΠΊ. Π2 > Π1, ΡΠΎ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ (2) ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π΅Π΅.
ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΡ Π΅ΠΌΠ° ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°
(-) Zn | CuSO4, H2SO4, H2O | Cu (+)
A: Zn — 2e = Zn2+
K: 2H+ + 2e = H2
Zn + 2H+ = Zn2+ + H2
Π¦ΠΈΠ½ΠΊ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ΄ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ.
ΠΡΠ²ΠΎΠ΄: ΠΏΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΎΠΏΠ°Ρ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ, ΡΠ²Π»ΡΡΡΠΈΠ΅ΡΡ Π°Π½ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΎΠΏΠ°ΡΠ΅.
3. ΠΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΡΠ΅Π΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² CI Π½Π° ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΈ
3.1 Π₯ΠΎΠ΄ ΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΡΠ°
ΠΠ°Π»ΠΈΠ»ΠΈ Π² Π΄Π²Π΅ ΠΏΡΠΎΠ±ΠΈΡΠΊΠΈ ΠΏΠΎ 3 ΠΌΠ» ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° CuSO4, ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΎΠΌ H2SO4. Π ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΡ ΠΈΠ· ΠΏΡΠΎΠ±ΠΈΡΠΎΠΊ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎ Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»Π΅ Al. ΠΠΎ Π²ΡΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±ΠΈΡΠΊΡ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΠ°ΠΏΠ΅Π»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° NaCl. ΠΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΡ Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»Ρ ΠΏΠΎΡΠ΅ΠΌΠ½Π΅Π»Π°, Π° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡ CuSO4 Π½Π°ΡΠ°Π» ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ, Π½Π°ΡΠ°Π» Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ Π³Π°Π·.
3.2 Π Π°ΡΡΠ΅Ρ, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π΄Π°Π½Π½ΡΡ
Π ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ±ΠΈΡΠΊΠ΅ Π½Π΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ, Ρ.ΠΊ. Al Π½Π° Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π΅ ΠΏΠΎΠΊΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΊΠΎΠΉ Al2O3. ΠΡΠΈ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎ 2-ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±ΠΈΡΠΊΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° NaCl Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΉ Π½Π°ΡΠ°Π» ΠΏΠΎΠΊΡΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΌΠ΅Π΄ΡΡ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° CuSO4. Π ΠΌΠ΅ΡΡΠ°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΠΊΡΠ° Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΠΈΠ²ΡΠΈΠΉΡΡ ΠΌΠ΅Π΄ΠΈ ΠΈ Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»Ρ Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², Π³Π΄Π΅ Π°Π½ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΉ (Ρ0Al|Al3+ < Ρ0Cu|Cu2+), Π° ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ — ΠΌΠ΅Π΄Ρ.
ΠΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ClΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Al2O3 Π½Π° ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ Al. Al, Π»ΠΈΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΊΠΈ, Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΠΈ Π²ΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ Π² Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ.
1) 2Al + 3H2SO4 = Al2(SO4)3 + 3H2
Π²-Π»Ρ (-1,66 Π) ΠΎ-Π»Ρ (0 Π)
E1 = Ρ0ΠΎ-Π»Ρ — Ρ0Π²-Π»Ρ = 0 + 1,66 = 1,66 B
2) 2Al + 3CuSO4 = Al2(SO4)3 + 3Cu
Π²-Π»Ρ (-1,66 Π) ΠΎ-Π»Ρ (+0,34 Π) Π2 = Ρ0ΠΎ-Π»Ρ — Ρ0Π²-Π»Ρ = 0,34 + 1,66 = 2 Π Π’.ΠΊ. Π2 > Π1, ΡΠΎ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ (2) ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π΅Π΅.
CΡ Π΅ΠΌΠ° ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ²
(-) Al | CuSO4, H2O, H2SO4, NaCl | Cu (+)
A: Al — 3e = Al3+
K: 2H+ + 2e = H2
2Al + 6H+ = 2Al3+ + 3H2
ΠΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ³Π°Π΅ΡΡΡ Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΉ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ.
ΠΡΠ²ΠΎΠ΄: ΠΈΠΎΠ½Ρ ClΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ°ΡΡ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ»ΠΎΠΈ Π½Π° ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΎΡΠ»Π°Π±Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΊ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΈ.
4. ΠΠ½ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΈ ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π·Π°ΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΠΈΡ
4.1 Π₯ΠΎΠ΄ ΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΡΠ°
Π Π΄Π²Π° Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½Π° Π½Π°Π»ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎ 5 ΠΌΠ» 3 _Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° NaCl, Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΠ»ΠΈ Π² ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΠ°ΠΏΠ΅Π»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π3Fe (CN)6 (ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠ° Π½Π° ΠΈΠΎΠ½Ρ Fe2+). ΠΠΏΡΡΡΠΈΠ»ΠΈ Π² ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½ ΠΊΡΡΠΎΡΠ΅ΠΊ ΠΎΡΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π°, Π° Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ — Π»ΡΠΆΠ΅Π½ΠΎΠ³ΠΎ, ΠΏΡΠ΅Π΄Π²Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π² Π½Π° ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΠ°ΠΏΠΈΠ½Ρ. Π ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½Π΅ Ρ ΠΎΡΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎΠΌ Π½Π΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ. Π ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½Π΅ Ρ Π»ΡΠΆΠ΅Π½ΡΠΌ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡ Π² Π±Π»ΠΈΠ·ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΠ°ΠΏΠΈΠ½ Π½Π° ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π° ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅Π» ΡΠΈΠ½ΡΡ ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΊΡ.
4.2 Π Π°ΡΡΠ΅Ρ, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π΄Π°Π½Π½ΡΡ
Π ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½Π΅ Π² ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠ°ΠΏΠΈΠ½Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ·Π°ΠΌΠΊΠ½ΡΡΡΠΉ Π³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π°Π½ΠΎΠ΄ — Zn, ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄ — Fe (Ρ0Zn|Zn2+ < Ρ0Fe|Fe2+).
Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ° ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°
(-) Zn | NaCl, H2O, O2, pH=7, K3[Fe (CN)6]| Fe (+)
A: Zn — 2e = Zn2+
K: O2 + 2H2O + 4e = 4OH;
2Zn + O2 + 2H2O = 2Zn2+ + 4OH;
ΠΡΠΎΡΠΈΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ: 2Zn2+ + 4OH- = 2Zn (OH)2
Π‘ΠΈΠ½Π΅Π³ΠΎ ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ Ρ ΠΎΡΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎΠΌ Π½Π΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ, Ρ.ΠΊ. Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΈΠΎΠ½Ρ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π° Fe2+. Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΈ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΈΠΎΠ½Ρ ΡΠΈΠ½ΠΊΠ°. Π Ρ ΠΎΠ΄Π΅ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ ΡΠΈΠ½ΠΊΠ° — Π½Π΅ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅Π΄Π»ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΈ.
Π’Π°ΠΊΠΎΠΉ Π²ΠΈΠ΄ ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΠΈΡ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π°Π½ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ.
ΠΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½Π΅ Π² ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠ°ΠΏΠΈΠ½Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ·Π°ΠΌΠΊΠ½ΡΡΡΠΉ Π³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π°Π½ΠΎΠ΄ — Fe, ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄ — Sn (Ρ0Fe|Fe2+ < Ρ0Sn|Sn2+).
Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ° ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°
(-) Fe | NaCl, H2O, O2, pH=7, K3[Fe (CN)6]| Sn (+)
A: Fe — 2e = Fe2+
K: O2 + 2H2O + 4e = 4OH;
2Fe + O2 + 2H2O = 2Fe2+ + 4OH;
ΠΡΠΎΡΠΈΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ: 2Fe2+ + 4OH- = 2Fe (OH)2
Π ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ Ρ Π»ΡΠΆΠ΅Π½ΡΠΌ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎΠΌ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ ΡΠΈΠ½Π΅Π΅ ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅, Ρ.ΠΊ. Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΈΠΎΠ½Ρ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π° Fe2+, ΡΡΠΎ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π°. Π Ρ ΠΎΠ΄Π΅ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π° — Π½Π΅ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅Π΄Π»ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΈ.
Π’Π°ΠΊΠΎΠΉ Π²ΠΈΠ΄ ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΠΈΡ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ.
ΠΡΠ²ΠΎΠ΄: Π°Π½ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π°Π΄Π΅ΠΆΠ½ΡΠΌ, Ρ.ΠΊ. ΠΎΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΌΠΎ, Π° Π½Π΅ ΠΈΠ·Π΄Π΅Π»ΠΈΠ΅, Ρ ΠΎΡΡ Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΠΊΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π΄Π΅Π»ΠΈΡ Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠΌ. ΠΠ°ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΠΈΠ΅, Π½Π°ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅Π½Π°Π΄Π΅ΠΆΠ½ΡΠΌ, Ρ.ΠΊ. Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ, Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Π΅Ρ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ°ΠΌΠΎ ΠΈΠ·Π΄Π΅Π»ΠΈΠ΅, Π° Π½Π΅ ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΠΈΠ΅.
5. ΠΡΠΎΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡΠ½Π°Ρ Π·Π°ΡΠΈΡΠ°
5.1 Π₯ΠΎΠ΄ ΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΡΠ°
ΠΠ»Ρ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ²ΠΈΠ½ΡΠ° Π² Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½ Π½Π°Π»ΠΈΠ»ΠΈ 10 ΠΌΠ» 0,2 Π½ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π‘Π3Π‘ΠΠΠ, Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΠ°ΠΏΠ΅Π»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° KI (ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠ° Π½Π° ΠΈΠΎΠ½Ρ Pb2+) ΠΈ ΠΎΠΏΡΡΡΠΈΠ»ΠΈ Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»Ρ ΡΠ²ΠΈΠ½ΡΠ°. Π Π°ΡΡΠ²ΠΎΡ Π½Π°ΡΠ°Π» ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΆΠ΅Π»ΡΡΠΉ ΡΠ²Π΅Ρ.
Π Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠ»ΠΈ Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»Ρ ΡΠ²ΠΈΠ½ΡΠ° ΠΈ ΡΠΈΠ½ΠΊΠ° ΡΠ°ΠΊ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΈ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΠΊΡ. ΠΡΠΈ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π‘Π3Π‘ΠΠΠ ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° KI ΠΆΠ΅Π»ΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π½Π΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ.
5.2 Π Π°ΡΡΠ΅Ρ, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π΄Π°Π½Π½ΡΡ
ΠΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π² ΠΆΠ΅Π»ΡΡΠΉ ΡΠ²Π΅Ρ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² Pb2+ (Pb2+ + 2I- = PbI2), ΡΡΠΎ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΎ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΈ ΡΠ²ΠΈΠ½ΡΠ°.
Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ° ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΎΠΏΠ°Ρ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΈ
(-) Pb | CH3COOH, KI, H2O, O2, pH<7| Pb + ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠΈ (+)
A: Pb — 2e = Pb2+
K: O2 + 4H+ + 4e = 2H2O
2Pb + O2 + 4H+ = 2H2O
ΠΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ ΡΠ²ΠΈΠ½ΡΠ° ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ.
ΠΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΆΠ΅Π»ΡΠΎΠ΅ ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ ΠΏΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ, Ρ.ΠΊ. ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ, Π³Π΄Π΅ Zn — Π°Π½ΠΎΠ΄, Pb — ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄. ΠΠ΄Π΅Ρ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ ΡΠΈΠ½ΠΊΠ°.
Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ° ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°
(-) Zn | CH3COOH, KI, H2O, O2, pH<7| Pb (+)
A: Zn — 2e = Zn2+
K: O2 + 4H+ + 4e = 2H2O
2Zn + O2 + 4H+ = 2Zn2+ + 2H2O
Π¦ΠΈΠ½ΠΊ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ, Ρ.ΠΊ. ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π», ΡΠ΅ΠΌ Ρ ΡΠ²ΠΈΠ½ΡΠ°.
ΠΡΠ²ΠΎΠ΄: ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡΠ½Π°Ρ Π·Π°ΡΠΈΡΠ° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π°Π΄Π΅ΠΆΠ½ΠΎΠΉ. ΠΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π» ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡΠ° Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ΅Π½ Π±ΡΡΡ Π½ΠΈΠΆΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ Ρ Π·Π°ΡΠΈΡΠ°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°.
6. ΠΠ°ΡΠΎΠ΄Π½Π°Ρ Π·Π°ΡΠΈΡΠ° (ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ·Π°ΡΠΈΡΠ°)
6.1 Π₯ΠΎΠ΄ ΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΡΠ°
ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΎΠΏΠ°Ρ Π°Π½ΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ Π Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½ Π½Π°Π»ΠΈΠ»ΠΈ 30 ΠΌΠ» 3%-Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° NaCl ΠΈ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΠ°ΠΏΠ΅Π»Ρ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠ° Π½Π° ΠΈΠΎΠ½Ρ Fe2± K3[Fe (CN)6], ΠΎΠΏΡΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠ½ΠΊΡ. Π§Π΅ΡΠ΅Π· Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π½Π° ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠ½ΠΊΠΈ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΡΠΈΠ½Π΅Π΅ ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΎ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΈ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π°. Π ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Ρ Π°Π½ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠΈ ΡΠΈΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π°, Π° ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ — ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠΈ Ρ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΌΠΈ.
ΠΠ»Ρ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π·Π°ΡΠΈΡΡ Π² Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½ Π½Π°Π»ΠΈΠ»ΠΈ Π΄ΠΎ 2/3 ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ° 3%-Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° NaCl Ρ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ K3[Fe (CN)6]. ΠΠ΅ ΠΎΠΏΡΡΠΊΠ°Ρ Π² ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½ Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠΌ, ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΠ»ΠΈ Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠΎΠ²ΡΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄ ΠΊ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ° ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠΊΠ°, ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ — ΠΊ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ. ΠΠΏΡΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄Ρ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡ, ΠΏΡΠΎΠΏΡΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΎΠΊ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ 10 Π Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ 2 ΠΌΠΈΠ½. ΠΠ° ΠΎΠ±ΠΎΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄Π°Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΠΈΠ»ΡΡ Π³Π°Π·.
6.2 Π Π°ΡΡΠ΅Ρ, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π΄Π°Π½Π½ΡΡ
Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ° ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠ³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°
(-) Fe | NaCl, H2O, pH=7, O2, K3[Fe (CN)6] | Fe + ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠΈ (+)
A: Fe — 2e = Fe2+
K: O2 + 2H2O + 4e = 4OH;
2Fe + O2 + 2H2O = 2Fe2+ + 4OH;
ΠΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ.
Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ° ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π·Π°ΡΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°
Fe | NaCl, H2O | C
K (-)A (+)
Na+ 2H2O + 2e = 2H2 + 2OHCl- 2Cl- - 2e = Cl2
H2O H2O
ΠΠ° ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠ½ΠΊΠ΅ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΠΈΠ»ΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄, Π½Π° Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄Π΅ — Ρ Π»ΠΎΡ.
ΠΡΠ²ΠΎΠ΄: ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄Π½Π°Ρ Π·Π°ΡΠΈΡΠ° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π°Π΄Π΅ΠΆΠ½ΠΎΠΉ, Ρ.ΠΊ. ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π», Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡ Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ Π² ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅, Π½Π΅ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ΄ΠΈΡΡΠ΅Ρ.
ΠΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΡ
1. Π‘Fe2+ = 0,01 ΠΌΠΎΠ»Ρ/Π», pH=5, ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ Π΄ΠΎΡΡΡΠΏ O2.
ΡFe|Fe2+ = Ρ0Fe|Fe2+ + (0,059/n)lgCFe2+ = -0,44 + (0,059/2)(-2) = -0,499 B
E = 1,23 — 0,059pH — ΡFe|Fe2+ = 1,23 — 0,059β’5 + 0,499 = 1,434 B — ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½Π°.
?G = -nFE < 0, Ρ.ΠΊ. E>0 — ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½Π°.
2. Π°) pH = 7; Π±) pH = 2
Ρ0Zn|Zn2+ = -0,76 B — Π°Π½ΠΎΠ΄.
Ρ0Ni|Ni2+ = -0,25 B — ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄.
a)(-) Zn | pH = 7, H2O, O2 | Ni (+)
A: Zn — 2e = Zn2+
K: O2 + 2H2O + 4e = 4OH;
E1 = ΡΠΊ — ΡΠ° = 1,23 — 0,059pH + 0,76 = 1,577 B
Π±) (-) Zn | pH = 2, H2O, H+ | Ni (+)
Π: Zn — 2e = Zn2+
K: 2H+ + 2e = H2
E2 = ΡΠΊ — ΡΠ° = -0,059pH +0,76 = 0,642 B
Π’.ΠΊ. E1 > E2, ΡΠΎ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅.
3. pH = 0, m (Me) -?, V (H2) — ?
ΠΠ»ΠΎΠ²ΡΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ Π½Π° ΠΌΠ΅Π΄Π½ΠΎΠΌ ΠΈΠ·Π΄Π΅Π»ΠΈΠΈ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π°Π½ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ.
(-) Sn | pH=0, H+| Cu (+)
A: Sn -2e = Sn2+
K: 2H+ + 2e = H2
m (Sn) = (A (Sn)β’Iβ’t)/(nβ’F) = (1,2β’24β’60β’60β’119)/(2β’96 500) = 63,9 Π³
V (H2) = (VΡ/F)β’Iβ’t = 11,2β’1,2β’24β’60β’60/96 500 = 12 Π»