ΠΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΊΠΎΡΠΏΡΡΠΊΡΠ» ΠΈ Π²ΠΎΠ»Π½ ΠΈ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ°
ΠΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ , ΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ±ΠΎΡΠΎΠ² Π±Π°Π·ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π° Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΌΡ Π·Π°ΡΡΠ΄Ρ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠΆΠ΅Π½Ρ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π΅ΠΉ. Π Π°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ, ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΡ Π² ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ±ΠΎΡΠ°Ρ , Π° ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ: ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ, ΠΈΠΎΠ½Ρ, Π½Π΅ΠΉΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΡ, ΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ, ΠΈ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ (ΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, ΠΊΠ²Π°Π½ΡΡ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΊΠΎΡΠΏΡΡΠΊΡΠ» ΠΈ Π²ΠΎΠ»Π½ ΠΈ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ° (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠΠΠΠ Π£Π‘Π‘ΠΠΠ ΠΠΠ‘Π£ΠΠΠ Π‘Π’ΠΠΠΠΠ«Π Π£ΠΠΠΠΠ Π‘ΠΠ’ΠΠ’ ΠΠΠ€ΠΠ ΠΠΠ’ΠΠΠ Π Π ΠΠΠΠΠΠΠΠΠ’Π ΠΠΠΠΠ ΠΠ°ΡΠ΅Π΄ΡΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ Π ΠΠ€ΠΠ ΠΠ’ ΠΠ° ΡΠ΅ΠΌΡ:
«ΠΠΠΠΠΠΠ’ΠΠ ΠΠ«Π Π§ΠΠ‘Π’ΠΠ¦Π« Π ΠΠΠΠ ΠΠΠ ΠΠ£Π‘ΠΠ£Π Π ΠΠΠΠ Π ΠΠΠΠΠΠ¬ ΠΠ’ΠΠΠ»
ΠΠΠΠ‘Π, 2008
ΠΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ , ΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ±ΠΎΡΠΎΠ² Π±Π°Π·ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π° Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΌΡ Π·Π°ΡΡΠ΄Ρ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠΆΠ΅Π½Ρ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π΅ΠΉ. Π Π°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ, ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΡ Π² ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ±ΠΎΡΠ°Ρ , Π° ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ: ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ, ΠΈΠΎΠ½Ρ, Π½Π΅ΠΉΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΡ, ΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ, ΠΈ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ (ΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, ΠΊΠ²Π°Π½ΡΡ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π³-ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ); ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΡΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΠΈ ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ±ΠΎΡΠ°.
1. ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ± ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ°Ρ
1.1. ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½.
ΠΠ°ΡΡΠ΄ Π΅=1,6*10-19 ΠΊ (Π² ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°).
ΠΠ°ΡΡΠ° m=9,1*10-28 Π³.
e/m=1,76*108 ΠΊ/Π³, ΠΈΠ»ΠΈ (Π² ΡΠ΅Ρ Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡ) e/m?1,8*1015 ΡΠΌ2/Π²*ΡΠ΅ΠΊ2.
m/mH=1/1835 (mH — ΠΌΠ°ΡΡΠ° Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°).
Π Π°Π΄ΠΈΡΡ r ? 10-13 ΡΠΌ.
ΠΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ Ek = ½ mv2 = eU.
Π‘ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ
ΠΊΠΌ/ΡΠ΅ΠΊ. (1)
1.2. ΠΠΎΠ½Ρ
Π ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ° ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π΄Π»Ρ ΠΈΠΎΠ½Π° Π+, ΠΈΠΎΠ½Π° ΠΠ΅+ ΠΈ ΠΈΠΎΠ½Π° Hg+.
Π‘ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΈΠΎΠ½Π° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΠΈΠ· ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ (1), Π΅ΡΠ»ΠΈ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ m ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΈΠΎΠ½Π° mi, Π° Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΡΡΠ΄Π° Π΅ Π·Π°ΡΡΠ΄ ΠΈΠΎΠ½Π° qi (ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ).
ΠΠΎΠ½ | ΠΠ°ΡΡΠ΄* qi, ΠΊ | Π Π°Π΄ΠΈΡΡ ri, ΡΠΌ | ΠΠ°ΡΡΠ° mi, Π³ | qi/mi, ΠΊ/Π³ | |
Π+ ΠΠ΅+ Hg+ | 1,6*10-19 1,6*10-19 1,6*10-19 | 1,09*10-8 1,10*10-8 1,80*10-8 | 1,68*10-24 6,67*10-24 3,31*10-24 | 9,53*104 2,4*104 0,048*104 | |
* ΠΠ»Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π°ΡΡΠ΄Π½ΡΡ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ²; Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠ·Π°ΡΡΠ΄Π½ΡΡ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² Π·Π°ΡΡΠ΄ Π² ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ°Π· Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅.
1.3. ΠΠ²Π°Π½ΡΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ
(ΠΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅, ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΈ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅)
«ΠΠ°ΡΡΠ°» mΡ = ΠΡ/Ρ2 = h/ΡΠ», ΠΡ*ΡΠ΅ΠΊ3/ΡΠΌ2 *.
ΠΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ EΡ = hv = hc/Π» = eUΡ; ΠΎΡΡΡΠ΄Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ:
Π²; Π»[Π]. (2)
ΠΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ° h = 6,625*10-34 Π²Ρ*ΡΠ΅ΠΊ2; v — ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ°, ΠΡ; Ρ — ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ°, ΡΠΌ/ΡΠ΅ΠΊ; Π» — Π΄Π»ΠΈΠ½Π° Π²ΠΎΠ»Π½Ρ, ΡΠΌ, ΠΈΠ»ΠΈ Π; vΠ» = c, UΡ — Π²ΠΎΠ»ΡΡ-ΡΠΊΠ²ΠΈΠ²Π°Π»Π΅Π½Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΡΠΎΡΠΎΠ½Π°, Π².
ΠΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ² ΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΈΠ½ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΡΠ°Π²Π½Π° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ 10-3 — 1,5 ΡΠ² **, Π² Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ 1,5 - 3,3 ΡΠ²; Π² ΡΠ»ΡΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ»Π΅ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ 3,3 - 102 ΡΠ².
ΠΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ² ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π²Π½Π° 0,1 - 1 000 ΠΊΡΠ².
ΠΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ Π² — ΠΈ Π³-ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΎΠ² ΠΎΡ 0,01 Π΄ΠΎ 10 ΠΡΠ² [Π‘ΠΎ60 (Π³): 1,33 ΠΡΠ², Sr90 (Π²): ΠΎΡ 0,6 Π΄ΠΎ 2,2 ΠΡΠ², Π’3 (ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ) (Π²): 0,018 ΠΡΠ²].
ΠΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π»ΡΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡ 103 Π΄ΠΎ 1012 ΠΡΠ².
2. ΠΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΊΠΎΡΠΏΡΡΠΊΡΠ» ΠΈ Π²ΠΎΠ»Π½
ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ± ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ°Ρ , ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π² ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅ Π, ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Ρ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΡΡ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΡΡΠΎΠΉΡΡΠ².
2.1. ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π·Π°ΡΡΠ΄Π°, ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΈ Π΄Π»ΠΈΠ½Ρ Π²ΠΎΠ»Π½Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°
ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π°ΡΡΠ΄Π° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° Π΅. ΠΠ°ΡΡΠ΄ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° (ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΉ Π·Π°ΡΡΠ΄) Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠΏΡΡΠ° (ΠΎΠΏΡΡ ΠΠΈΠ»Π»ΠΈΠΊΠ΅Π½Π°). Π ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°ΡΡ Π·Π° Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΎΠ±ΠΊΠ»Π°Π΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠ°ΡΠΎΡΠ° ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ, Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π·Π°ΡΡΠ΄Π°ΠΌΠΈ. ΠΠ°ΠΊ Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· ΡΠΈΡ. 1, ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½Π°Ρ Π² Π΄ΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ°Π·ΡΡΠ΄Π΅ ΠΊΠ°ΠΏΠ»Ρ ΠΌΠ°ΡΠ»Π° ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΎΠ±ΠΊΠ»Π°Π΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π³ΠΎΡΠΈΠ·ΠΎΠ½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠ°ΡΠΎΡΠ°, ΠΊ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΎ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ° ΠΊΠ°ΠΏΠ»Ρ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΠΈΠ»Π° ΡΡΠΆΠ΅ΡΡΠΈ Πg (Π — ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΌΠ°ΡΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΠΏΠ»ΠΈ, g — ΡΡΠΊΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΡΠΆΠ΅ΡΡΠΈ) ΠΈ Π² ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΠΌ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ Π΅Π ΠΈ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠΎΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π° 6ΡΠ·iav, Π³Π΄Π΅ Π·i — ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π°, a — ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ°Π΄ΠΈΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ.
ΠΡΡΡΠ΄Π° Π΄Π»Ρ ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΡ (ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ° Π½Π΅ΠΏΠΎΠ΄Π²ΠΈΠΆΠ½Π°, v = 0) ΡΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΄Π»ΠΈΠ²ΠΎ ΡΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅
;; (3)
Π΅ [Π°*ΡΠ΅ΠΊ], Π [Π²Ρ*ΡΠ΅ΠΊ3/ΡΠΌ2], g [ΡΠΌ/ΡΠ΅ΠΊ2], d [ΡΠΌ], U [Π²], Π [Π²/ΡΠΌ].
Π ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π΅ g, d ΠΈ U ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ.
Π ΠΈΡ. 1. ΠΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠ°ΡΠΎΡ ΠΠΈΠ»Π»ΠΈΠΊΠ΅Π½Π° Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΡΡΠ΄Π°.
1 - Π½Π΅ΠΉΡΡΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠ°ΠΏΠ»Ρ ΠΌΠ°ΡΠ»Π° (Π·Π°ΡΡΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π΄ΡΠ³Π΅); 2 - ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΊΠ°ΠΏΠ»Ρ ΠΌΠ°ΡΠ»Π° (Π·Π°ΡΡΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π² Π΄ΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ°Π·ΡΡΠ΄Π΅ ΠΈΠ»ΠΈ Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΎΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠ°); 3 - ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΊΠ°ΠΏΠ»Ρ ΠΌΠ°ΡΠ»Π° (ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΈΠΎΠ½ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½); 4 - ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΊΠ°ΠΏΠ»Ρ ΠΌΠ°ΡΠ»Π° (ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΈΠΎΠ½); 5 - Π΄ΡΠ³Π°; 6 - ΠΎΠ±ΠΊΠ»Π°Π΄ΠΊΠ° ΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠ°ΡΠΎΡΠ°; 7 - ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊ ΡΠ²Π΅ΡΠ°.
ΠΠ°ΡΡΠ° Π ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅Π½Π°, Π΅ΡΠ»ΠΈ Π·Π½Π°ΡΡ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΠ°Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ v Π² Π½Π΅Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠ°ΡΠΎΡΠ΅:
M = 6ΡΠ·iav/g;
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΈΠ· (3) ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅Π½Π° Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΡΡΠ΄Π° Π΅ .
ΠΡΠ»ΠΈ ΠΊΠ°ΠΏΠ»Ρ ΠΌΠ°ΡΠ»Π°, Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡΡΡ Π² ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ³Π½ΡΡΡ ΠΎΠ±Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ»ΡΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ»Π΅ΡΠΎΠ²ΡΠΌ ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠΌ, ΡΠΎ Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΠΎΡΠΎΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠ° ΠΎΠ½Π° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΡΠ΄Π°ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΉ Π·Π°ΡΡΠ΄. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π²Π½Π΅Π·Π°ΠΏΠ½ΡΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ Π²Π½Π΅Π·Π°ΠΏΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠ°Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ Π² ΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠ°ΡΠΎΡΠ΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ Π·Π°ΡΡΠ΄Π°, ΠΎΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠΌ, ΠΈ ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΠΌΡΠΌ Π°ΡΠΎΠΌΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π°.
ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° m ΠΏΠΎ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π»ΡΡΠ°. ΠΠ΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ»Ρ, Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠΉ Π»ΡΡ Π½Π° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄ Π² Π²Π°ΠΊΡΡΠΌΠ΅. ΠΡΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ΠΌΠ°Ρ Π½Π° ΠΎΠΏΡΡΠ΅ ΡΠΈΠ»Π° Π·Π°ΠΊΡΡΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π½ΠΈΡΠΈ, Π½Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ΅Π½ Π±ΠΎΠΌΠ±Π°ΡΠ΄ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄ (ΡΠΈΡ. 2). ΠΡΠΈ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΠΈ Π½ΠΈΡΠΈ ΠΎΠ±Π΅ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ. Π‘ΠΈΠ»Π° F, Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΏΠΎΡΠΎΠΊ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄, ΡΠ°Π²Π½Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡΠ° Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ², ΡΠ΄Π°ΡΡΡΡΠΈΡ ΡΡ Π² Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΎΠ± ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄. ΠΡΠ»ΠΈ mv — ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° ΠΈ ΠΎΠ½ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄Ρ, ΡΠΎ
ΠΎΡΠΊΡΠ΄Π°
(4)
Π³Π΄Π΅ I - ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠΉ ΡΠΎΠΊ Π½Π° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄, U — Π°Π½ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ΅ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ I/Π΅ — ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ², Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π°ΡΡΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄Π° Π² Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ.
Π ΠΈΡ. 2. Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ° ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΊΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° ΠΏΠΎ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π»ΡΡΠ°.
1 - ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄; 2 - Π°Π½ΠΎΠ΄; 3 - Π±ΠΎΠΌΠ±Π°ΡΠ΄ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄; 4 - ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠΉ Π»ΡΡ.
ΠΡΠ»ΠΈ Π² ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ (4) ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ e ΠΈ m, ΡΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ:
[Π]*, I[a], U[Π²] (4a)
ΠΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ, Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠΉ Π»ΡΡ Π½Π° Π°Π½ΠΎΠ΄ Π² ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΠ±ΠΊΠ΅, ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ Π² ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΡΠΈΠ½Π΅ (Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠ°ΠΌΠΈ I = 1 Π°, U = 250 ΠΊΠ²); ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Ρ (2.4Π°) ΡΠΈΠ»Π° F = 0,175 Π.
ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π² ΠΊΠΎΡΠΌΠΎΡΡΠΎΠ½Π΅ (ΠΌΠ°ΡΡΠ° mH; m/mH = 1835) ΠΏΡΠΈ I = 1 Π° ΠΈ U = 3*109 Π² ΡΠΈΠ»Π° F = 800 Π (Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ 10-7 ΡΠ΅ΠΊ).
ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΡΠ³ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΡΠ°Π±Π»Ρ (Ρ ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΌ Π΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ Π½Π° ΠΈΠΎΠ½Π°Ρ ΡΠ΅Π·ΠΈΡ (mCs/m = 5*102); ΠΏΡΠΈ ΡΠΎΠΊΠ΅ I = 103 Π° ΠΈ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ U = 104 Π² ΡΠΈΠ»Π° ΡΡΠ³ΠΈ Fs? 17 ΠΊΠ. ΠΡΠ»ΠΈ F ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΠΎ, ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡ ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π² ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ (4), ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ°.
ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΡΡΠ΄Π° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° Π΅/m.
Π°) ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΡΠΎΡΠΌΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π²ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉΡΡ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΡΠΊΠΈ. Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ Π’ΠΎΠ»ΠΌΠ°Π½Ρ ΠΈ Π‘ΡΡΠ°ΡΡΡ Π² Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΠ΅ΠΌΡΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΠΎΠΌ ΡΠ΅Π»Π΅ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π² ΠΊΠ°ΡΡΡΠΊΠ΅ ΠΈΠ· ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ»ΠΎΠΊΠΈ, Π²ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉΡΡ Π²ΠΎΠΊΡΡΠ³ ΠΎΡΠΈ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡΡ, ΡΠΈΡ. 3) ΠΏΡΠΈ Π΅Π³ΠΎ Π²Π½Π΅Π·Π°ΠΏΠ½ΠΎΠΌ Π·Π°ΡΠΎΡΠΌΠ°ΠΆΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠΈΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡ ΡΠΎΠΊΠ°.
ΠΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Mev, Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΠ΅Π΅ ΠΏΡΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅Π»Π° Π΄ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠΉ ΠΎΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΊΠΈ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ t2 — t1 ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡΠ° ΡΠΎΠΊΠ°. Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ
ΡΠΎ
ΠΈΠ»ΠΈ
(4Π±)
Π³Π΄Π΅ R, ΠΎΠΌ — ΡΠΎΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΡΠΊΠΈ; l, ΡΠΌ — Π΅Π΅ Π΄Π»ΠΈΠ½Π°; v, ΡΠΌ/ΡΠ΅ΠΊ = 2Ρrn — Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½Π°Ρ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ°ΡΡΡΠΊΠΈ; n, 1/ΡΠ΅ΠΊ — ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΊΠ°ΡΡΡΠΊΠΈ Π² ΡΠ΅ΠΊΡΠ½Π΄Ρ; e, Π°*ΡΠ΅ΠΊ - Π·Π°ΡΡΠ΄ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°; Πe, Π²Ρ*ΡΠ΅ΠΊ3/ΡΠΌ2 — ΠΏΠΎΠ»Π½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° Π²ΡΠ΅Ρ Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΠΈΡ ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²; I, Π° — ΠΌΠ³Π½ΠΎΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠΎΠΊ; Fe, Π²Ρ*ΡΠ΅ΠΊ/ΡΠΌ — ΡΠΈΠ»Π° ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠΈΠΈ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π² ΠΊΠ°ΡΡΡΠΊΠ΅.
ΠΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΡ Π±Π°Π»Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅/Πe ΠΈ, Π·Π½Π°Ρ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΊΠ²Π°Π·ΠΈΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π² ΠΊΠ°ΡΡΡΠΊΠ΅, Π½Π°ΠΉΡΠΈ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ e/m.
Π ΠΈΡ. 3. Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ° ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π°ΡΡΠ΄Π° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° ΠΊ Π΅Π³ΠΎ ΠΌΠ°ΡΡΠ΅ (Π΅/m) ΠΏΡΠΈ ΡΠ΅Π·ΠΊΠΎΠΌ ΡΠΎΡΠΌΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉΡΡ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΡΠΊΠΈ.
1 - Π³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡ; 2 - Π²ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΠ°ΡΡΡ ΠΊΠ°ΡΡΡΠΊΠ°.
Π±) ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ ΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ, ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π² ΠΏΠΎΠ»Π΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ°Π³Π½Π΅ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. ΠΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠΉ Π»ΡΡ Ρ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ ΡΠΎΠΊΠ° I Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ Ρ ΠΈΠ½Π΄ΡΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ Π ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½ΡΡΡΠ°Ρ (ΡΠ΅Π½ΡΡΠΎΡΡΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ) ΡΠΈΠ»Π°, ΡΠ°Π²Π½Π°Ρ FΡ = [IxB].
ΠΡΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π»ΡΡΠ°, ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΌ 1 ΡΠΌ2, ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² n ΠΈ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² v0, Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π»Ρ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΎΠΊΠ° j ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄:
(5)
(j [Π°/ΡΠΌ2], n [1/ΡΠΌ2], e [Π°*ΡΠ΅ΠΊ], v0 [ΡΠΌ/ΡΠ΅ΠΊ]).
Π‘ΠΈΠ»Π°, Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡΠ°Ρ Π½Π° ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ (n=1), ΡΠ°Π²Π½Π°:
FΡ = e [v0 x B] ΠΈΠ»ΠΈ FΡ = ev0Bsin Π± (6)
(FΡ [Π²Ρ*ΡΠ΅ΠΊ/ΡΠΌ], Π΅ [Π°*ΡΠ΅ΠΊ], v0 [ΡΠΌ/ ΡΠ΅ΠΊ], Π [Π²*ΡΠ΅ΠΊ /ΡΠΌ2], Π± — ΡΠ³ΠΎΠ» ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ v0 ΠΈ Π). ΠΠ°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°Π΅Ρ (Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ) Ρ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΡΡΡΠΏΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΈΠ½ΡΠ° Ρ ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π·ΡΠ±ΠΎΠΉ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅Π³ΠΎ Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°Π΅Ρ Ρ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΠ²ΠΎΡΠΎΡΠ° Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ° v0 ΠΏΠΎ ΠΊΡΠ°ΡΡΠ°ΠΉΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΡΠΈ ΠΊ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΡ Π. ΠΠ°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ, Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅ΠΉ Π½Π° ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ, Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΠΌ.
Π ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅ (B0 = const) ΠΏΡΠΈ v0 = const ΡΠΈΠ»Π° FΡ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ. ΠΡΠ»ΠΈ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΡ v0 ΠΈ Π Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠ½ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΏΠ΅Π½Π΄ΠΈΠΊΡΠ»ΡΡΠ½Ρ, ΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ° Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎ ΠΊΡΡΠ³Ρ. Π Π°Π΄ΠΈΡΡ ΠΊΡΡΠ³Π° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅Π½ ΠΈΠ· ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ, ΡΡΠΎ «ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½Π°Ρ» ΡΠ΅Π½ΡΡΠΎΡΡΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π° FΡ ΡΠ°Π²Π½Π° ΡΠ΅Π½ΡΡΠΎΠ±Π΅ΠΆΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Π΅ Fz:
.
ΠΡΡΡΠ΄Π°
(7)
(R [ΡΠΌ], m [Π²Ρ/ΡΠ΅ΠΊ3/ΡΠΌ2], v0 [ΡΠΌ/ΡΠ΅ΠΊ], Π΅ [Π°*ΡΠ΅ΠΊ], Π [Π²*ΡΠ΅ΠΊ/ΡΠΌ2])
Π‘ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π° (7) ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΠΎ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΈΡΠΏΡΡΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ Π»ΡΡ Π² ΡΡΡΠ±ΠΊΠ΅ ΠΡΠ°ΡΠ½Π° ΠΏΡΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ Π·Π΅ΠΌΠ»ΠΈ). ΠΠ°ΠΊ Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· ΡΠΈΡ. 4, Π΄Π»Ρ ΠΌΠ°Π»ΡΡ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½ΡΡΡΠΈΡ ΡΠ³Π»ΠΎΠ² (ΠΌΠ°Π»ΡΠ΅ Ρ) ΡΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΄Π»ΠΈΠ²ΠΎ ΡΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅
ΠΈ (8)
ΠΡΠ»ΠΈ Π² ΡΡΡΠ±ΠΊΠ΅ ΠΡΠ°ΡΠ½Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Ρ, ΡΠΎ ΠΏΠΎ ΡΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ (8) ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΅/m
(9)
ΠΠ΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° e/m ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠΌ2/Π²*ΡΠ΅ΠΊ2, Π΅ΡΠ»ΠΈ Π² ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ Π΄Π»Ρ Π΅/m ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ U0 (Π°Π½ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ΅ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΡΡΠ±ΠΊΠ΅ ΠΡΠ°ΡΠ½Π°) Π² Π²ΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ , D (ΠΏΡΠΎΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ) Π² ΡΠΌ ΠΈ Π Π² Π²*ΡΠ΅ΠΊ/ΡΠΌ2. ΠΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½Π°Ρ ΠΈΠ½Π΄ΡΠΊΡΠΈΡ Π ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π°, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΏΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° ΠΊΠΎΠ»Π΅Π±Π°Π½ΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΅Π»ΠΊΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°ΡΠ°.
Π ΠΈΡ. 4. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅/m Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ ΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ, ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π² ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π΅ Π·Π΅ΠΌΠ»ΠΈ.
1 - ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π΅ Π·Π΅ΠΌΠ»ΠΈ (ΠΈΠ½Π΄ΡΠΊΡΠΈΡ Π); 2 - ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠΉ Π»ΡΡ.
Π£ΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΡΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ «ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠΉ» ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Ρ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π°Π΅Ρ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΡΠΌΠ°, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΎΡΡ ΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠΏΠ΅Π½Π΄ΠΈΠΊΡΠ»ΡΡΠ½Π° ΠΊ Π³ΠΎΡΠΈΠ·ΠΎΠ½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Ρ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ°Π³Π½Π΅ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°, ΠΈ ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΠΌΡΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΏΠ΅Π½Π΄ΠΈΠΊΡΠ»ΡΡΠ½Π° ΠΊ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π²Π΅Ρ — ΡΠ³. (ΠΠ° ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΈΡ Π±ΡΠ΄ΡΡ ΠΎΡΠΈΠ±ΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ.) ΠΠ»Ρ Π±ΡΡΡΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅/m ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΎ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΌΠ΅ΡΡ ΠΠΈΠ»ΡΡΠΎΠ½Π°, ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π² ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π΅.
ΠΠΎΡΡΠ°Π½ΠΊΠΎ Π. Π. Π’Π΅Ρ Π½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡ Π΅ΠΌ.-ΠΠ½: ΠΡΡΡΠΉΡΠ°Ρ ΡΠΊΠΎΠ»Π°, 2002 — 206 Ρ.
ΠΡΡΡΠΊΠΈΠΉ Π.Π., Π‘ΡΠ΅ΠΏΠ°Π½Π΅Ρ Π. Π―. ΠΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΡΡ Π΅ΠΌ.-ΠΠ½.: ΠΠ°Π²ΡΠΊΠ° i ΡΡΡ Π½iΠΊΠ°, 2001 — 295 Ρ.
ΠΡΡΡΠΊΠΈΠΉ Π.Π., ΠΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ½ Π. Π., ΠΠ΅Π±ΠΈΠ½ Π. Π., ΠΠ°Ρ ΡΠΈΠ½ Π. Π. Π‘ΡΡΡΠΊΡΡΡΠ°, ΡΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π·ΠΈΡΡΠΎΡΠΎΠ².-ΠΠ½.: ΠΠ°Π²ΡΠΊΠ° i ΡΡΡ Π½iΠΊΠ°, 2007 — 250 Ρ.
ΠΡΡΡΠΊΠΈΠΉ Π.Π., Π ΡΠΌΠ°ΠΊ Π. Π., ΠΡΠΊΡΠΎ Π. Π. ΠΠ°ΡΡΠ΄ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΠΠ-ΡΡΡΡΠΊΡΡΡ.-ΠΠ½.: ΠΠ°Π²ΡΠΊΠ° i ΡΡΡ Π½iΠΊΠ°, 2000 — 200 Ρ.