ΠΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΡ
Π»ΡΡΠ΅ΠΉ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ (Π»Π΅Π³ΠΊΠΈΠΌΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ, Π±ΠΎΡΠΎΠΌ, Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠ΅ΠΌ), ΠΠΎΠΌΠΏΡΠΎΠ½ Π² 1923 Π³. ΠΎΡΠΊΡΡΠ» ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡ Π² ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΄Π»ΠΈΠ½Ρ Π²ΠΎΠ»Π½Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ
Π»ΡΡΠ΅ΠΉ.
ΠΠ° ΡΠΈΡ. 8.13 ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π° ΡΡ
Π΅ΠΌΠ° ΠΎΠΏΡΡΠ° ΠΠΎΠΌΠΏΡΠΎΠ½Π°.
Π ΠΈΡ. 8.13.
ΠΡΠ»ΠΎ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π' > Π (Ρ' < v, Π³Π΄Π΅ v' — ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ° ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ, v — ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ). ΠΡΠΈΡΠ΅ΠΌ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΡΡΡ Π' - Π Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ ΡΡΠ»Π° ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΡ 0:
Π³Π΄Π΅ Π = 0,024 Π — ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠ°Ρ Π΄Π»ΠΈΠ½Π° Π²ΠΎΠ»Π½Ρ (ΠΈΠ· ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ ΠΎΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π (ΠΏΠ°Ρ
=Π + 2Π, Ρ. Π΅. ΠΏΠΎΠΏΡΠ°Π²ΠΊΠ° Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ½Π° ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΡ
Π»ΡΡΠ΅ΠΉ, Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ
, Π < 10 Π).
ΠΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²Π°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ° Π½Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΠΈΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΠΎΠ½-ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π² Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ° — ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΡΠ°ΡΠΊΠ°ΡΠΊΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅, Π² ΡΠ²ΠΎΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ, ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ°ΡΡ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΡΡ Π²ΠΎΠ»Π½Ρ ΡΠΎΠΉ ΠΆΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΡ, Ρ. Π΅. ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π', Π·Π°Π²ΠΈΡΡΡΠ΅Π΅ ΠΎΡ 0, Π½Π΅ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ
ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ.
Π―Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΊΠΎΡΠΏΡΡΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ
ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ. Π Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°Ρ
Ρ Π»Π΅Π³ΠΊΠΈΠΌΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π΅ΡΡΡ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ (ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π°) ΡΠ»Π°Π±ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ
ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² (Ρ. Π΅. ΡΠ΅Ρ
, ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ
ΠΌΠ°Π»Π° ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠ΅ΠΉ ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡΠΈΡ
ΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ²). ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΡΠΎΠ»ΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΠ΄Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π²ΡΡ
ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΡ
ΡΠ°ΡΡΠΈΡ (ΡΠΈΡ. 8.14). ΠΠ»Ρ Π½ΠΈΡ
Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΡΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ ΡΠΎΡ
ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡΠ° ΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ:
ΠΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ (8.24) — Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΎΡ
ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡΠ° (Ρ
-ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΠ°), Π²ΡΠΎΡΠΎΠ΅ — Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΎΡ
ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ, ΡΡΠ΅ΡΡΠ΅ — Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΎΡ
ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡΠ° (Ρ-ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΠ°).
Π ΠΈΡ. 8.14.
ΠΠΌΠ΅Π΅ΠΌ ΡΡΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΡΠΈ Π½Π΅ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΡ
(V, V, Ρ), ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ (v, 0, ΡΠ΅, h, Ρ) Π·Π°Π΄Π°ΡΡΡΡ. Π Π°Π·ΡΠ΅ΡΠ°Ρ ΡΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π²ΡΠ²Π΅ΡΡΠΈ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π', ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΠΊΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π — ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠΉ Π΄Π»ΠΈΠ½Ρ Π²ΠΎΠ»Π½Ρ:
Π ΡΡΠΎ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠΎΡΠΎΠ½ ΡΡΠΎΠ»ΠΊΠ½Π΅ΡΡΡ Ρ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ (Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΠΈΠΌΠΈ)? ΠΡΠΎ ΡΠΎΡΠ΄Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΎΠ½Π° Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΠΎ ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΠΌΡ ΡΠΎΡΠ΄Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΡΡΠΈΠΊΠ° ΡΠΎ ΡΡΠ΅Π½ΠΊΠΎΠΉ — ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡ ΠΏΠΎ ΠΌΠΎΠ΄ΡΠ»Ρ Π½Π΅ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ΅Π½ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ, Ρ. Π΅. Π' = Π. ΠΠ½Π°ΡΠΈΡ, ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π° Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΠΈΡ
, ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ
ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°Ρ
Π½Π΅ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»ΠΈΠ½Ρ Π²ΠΎΠ»Π½Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠ°.